Đồng Tào ngày mới

Năm 1986, 23 hộ đồng bào dân tộc Dao ở Lùng Mằng, xã Xuân Đài (thuộc vùng lõi Vườn Quốc gia Xuân Sơn) đã hạ sơn lập bản mới thuộc khu Đồng Tào, xã Xuân Đài theo chính sách định canh định cư của Đảng và Nhà nước. Nhiều chính sách ưu tiên của Chính phủ và của tỉnh đã mở ra một cuộc sống mới cho đồng bào nơi đây.

Chúng tôi về Đồng Tào trong một ngày nắng trải dài trên những ngôi nhà mới xây sáng một góc rừng, tiếng trẻ con nô đùa, tiếng đảo lúa ngoài sân hòa quyện rộn ràng. Rót chén nước chè mời khách, Trưởng khu Bàn Văn Phương chia sẻ: Khi được Nhà nước vận động, 23 hộ dân ở bản cũ cùng với hơn 10 hộ dân ở bản khác đã cùng nhau hạ sơn. Khi đó, mỗi hộ dân xuống núi được cấp đất ở, hỗ trợ 9 triệu đồng làm nhà, 300m2 trồng chè và mỗi khẩu 7 thước ruộng trồng ngô, trồng lúa. Có điểm trường cho con em học tập đầy đủ, có công trình nước tự chảy, thủy điện nhỏ. Khi người dân an cư, Nhà nước hỗ trợ con giống, làm đường giao thông nông thôn, người dân được chuyển giao kỹ thuật, hướng dẫn làm nông - lâm nghiệp, từ đó phát triển kinh tế, đời sống dần khấm khá hơn.

Nhà ông Lý Văn Suôi mới được xây dựng có sự hỗ trợ từ Chương trình 1719 của Chính phủ.

Đồng Tào như một thước phim quay chậm qua lời kể của anh Phương, giúp chúng tôi có thể hình dung được những khó khăn, vất vả thuở sơ khai lập bản cùng những đổi thay của bản mới. Chỉ tay về phía téc inox đựng nước, anh Phương nói: Đấy cũng là Nhà nước hỗ trợ theo Chương trình mục tiêu quốc gia về nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn. Cuộc sống của đồng bào nơi đây ngày càng tốt hơn, thể hiện rõ qua những ngôi nhà xây kiên cố, thay thế cho những ngôi nhà xưa cũ.

Đường giao thông được bê tông hóa, thuận tiện cho người dân đi lại; giao thương thuận lợi cho những chuyến xe chở các mặt hàng thiết yếu phục vụ dân sinh rồi lại mang những nông sản của người bản địa về xuôi. Người già, trẻ nhỏ lúc đau ốm đã đến trạm y tế khám bệnh, cấp thuốc. Việc tiêm chủng phòng bệnh cũng dễ dàng, không phải đi mất nửa ngày đường như trước nữa. Giữa chừng cuộc trò chuyện, tôi đưa tầm mắt nhìn ra phía trước nhà của các hộ dân, từng mảnh sân rải thóc vàng óng phơi trong nắng vàng.

Đi sâu hơn vào trong khu, chúng tôi bắt gặp những ngôi nhà mới giữa màu xanh của núi rừng. Nhà của ông Lý Văn Suôi, mới đầu năm đây thôi vừa thực hiện nghi thức vào nhà mới. Ngôi nhà cấp 4 rộng khoảng 70m2 được Nhà nước hỗ trợ 44 triệu đồng từ Chương trình làm nhà ở cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi khó khăn, 40 triệu đồng từ Chương trình xóa nhà tạm, cộng thêm tiền bán cặp bò. Mặc dù trong nhà chưa có nhiều vật dụng đắt tiền, nhưng vợ chồng ông Suôi vui lắm. Ông Suôi bảo, nếu không có Nhà nước hỗ trợ chắc đến khi nhắm mắt xuôi tay gia đình ông cũng không có nhà kiên cố để ở.

Như để minh chứng cho sự đổi thay ở Đồng Tào, Trưởng khu Bàn Văn Phương dẫn chúng tôi đến thăm gia đình anh Bàn Văn Chử. Bố mẹ anh Chử là một trong những hộ xuống núi ngay từ những ngày đầu lập bản. Anh Chử học hết THPT, không đi làm xa mà ở nhà chăn nuôi, trồng trọt. Anh được tham gia một số lớp tập huấn ngắn ngày về chăn nuôi gà, lợn, bò, thú y. Sau khi được học, anh áp dụng vào phát triển kinh tế gia đình, chăn nuôi trâu, bò, chuyển đổi cơ cấu cây trồng để tăng thu nhập.

Khu Đồng Tào hiện có 31 hộ, với 138 khẩu. Đến nay, toàn khu có 2,5 ha trồng 2 vụ lúa và ngô. Ngoài ra, người dân còn đi làm ở các tỉnh lân cận để có thêm thu nhập. Không chỉ biết trồng ngô, lúa, giữ rừng, người dân còn thay đổi thói quen chăn nuôi thả rông gia súc sang chăn nuôi nuôi nhốt, vừa phòng, chống dịch bệnh lại góp phần bảo vệ môi trường luôn sạch sẽ. Đến nay, 100% số hộ đã có điện phục vụ sinh hoạt, người dân được cấp thẻ bảo hiểm y tế và thụ hưởng các chính sách đối với đồng bào dân tộc thiểu số; biết áp dụng khoa học kỹ thuật vào trồng trọt và chăn nuôi. Cuộc sống ấm no, ai cũng phấn khởi, con cái đi học đầy đủ.

Một điều vui mừng nhận thấy nữa là khu đã có tới 10 đảng viên đang sinh hoạt tại chi bộ. Đây là đội ngũ nòng cốt, tích cực tham gia xây dựng các phong trào phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Đặc biệt, trong các cuộc họp chi bộ, Bí thư kiêm Trưởng khu Bàn Văn Phương đã triển khai thực hiện đầy đủ các nghị quyết, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, chính quyền địa phương đến với người dân, tạo điều kiện để họ nắm bắt được các thông tin. Từ đó, người dân tin tưởng, đóng góp công sức cho sự phát triển của khu, cũng như tích cực nâng cao đời sống vật chất, tinh thần.

Tuy đã có những đổi thay và phát triển, nhưng Đồng Tào hiện vẫn là một trong những khu khó khăn của xã Xuân Đài với 21/31 hộ nghèo, thu nhập hơn 16 triệu đồng/người/năm, đường sá đi lại còn khó khăn. Bà con trong khu mong muốn tiếp tục được Đảng, Nhà nước quan tâm đầu tư xây dựng đường giao thông và hỗ trợ để phát triển sản xuất. Đồng thời, triển khai các mô hình phát triển kinh tế, đặc biệt là chuyển giao khoa học kỹ thuật, hướng dẫn bà con chuyển đổi phương thức sản xuất... để cuộc sống được tốt hơn.

Thúy Hằng