Hiệu quả từ mô hình trồng nho Hạ đen xen canh rau má

4 năm gần đây, mô hình trồng nho Hạ đen xen canh rau má kết hợp trải nghiệm du lịch của bà Nguyễn Thị Hương, thôn Núc Hạ, xã Tam Đảo (xã Hồ Sơn cũ) được nhiều người trong và ngoài tỉnh biết đến về cách làm sáng tạo và đem lại hiệu quả kinh tế cao, đang được nhân rộng trên địa bàn các địa phương vùng chân núi Tam Đảo.

Nhìn người nghĩ đến mình

Dáng người khắc khổ lam lũ nhưng rất nhanh nhẹn hoạt bát, đặc biệt là tính cách cởi mở và chịu khó của bà Hương (64 tuổi) ở xóm Núc Hạ, xã Tam Đảo (xã Hồ Sơn cũ) khiến chúng tôi lần đầu gặp mặt đã có cảm tình và yêu mến tinh thần quyết tâm, vượt khó của bà Hương khi được chứng kiến mô hình trồng nho Hạ đen xen canh rau má kết hợp du lịch trải nghiệm xen canh trồng rau má dưới gốc cây đem lại thu nhập khoảng 300 triệu đồng/năm, đặc biệt, giải quyết việc làm thời vụ cho từ 4 - 6 lao động với mức thu nhập từ 5 - 6 triệu đồng/người/tháng.

Bà Nguyễn Thị Hương bên vườn nho Hạ đen trồng xen canh rau má dưới gốc nho

Bà Hương cho biết: Từ năm 2020 về trước, gia đình tôi đầu tư chăn nuôi lợn thịt quy mô vài chục con, thu nhập ổn định hằng năm, nhưng từ đầu năm 2020 do dịch bệnh Covid - 19 bùng phát dẫn đến giá lợn hơi giảm, khó tiêu thụ. Bên cạnh đó, dịch bệnh xuất hiện đã ảnh hưởng làm suy giảm đàn lợn, do đó gia đình tôi dừng chăn nuôi.

Vốn người tham công, tiếc việc, không muốn rảnh tay “ngồi chơi xơi nước”, tôi xem ti vi và mạng xã hội thấy trồng Nho Hạ đen hiệu quả nên đã bàn với gia đình chuyển đổi mô hình sản xuất."

Nghĩ là làm. Bà Hương lên mạng tìm hiểu về các mô hình phát triển kinh tế thì thấy mô hình trồng nho Hạ đen đem lại giá trị kinh tế cao có thể phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng đồng đất quê mình, vì thế, bà đã quyết tâm trồng cây nho Hạ đen trên 6 sào ruộng của gia đình và thuê thêm đất của người dân trong thôn.

Từ ý nghĩ đến thực hiện

Để triển khai hiệu quả mô hình trồng nho Hạ đen tại vườn nhà, bà Hương đã đi tim hiểu thực tế một số mô hình trồng nho Hạ đen ở tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang và một số tỉnh lân cận để học hỏi kinh nghiệm.

Theo tính toán của các hộ đi trước, chi phí đầu tư trồng nho ban đầu khá lớn khoảng từ 40 - 50 triệu đồng/sào, tuy nhiên, tuổi thọ của cây cho thu hoạch có thể kéo dài từ 10 - 15 năm, mỗi năm cho 2 vụ thu hoạch với sản lượng từ 1,5 tạ đến 1,8 tạ/sào. Ước tính sau trừ chi phí sẽ thu lãi từ 40 - 50 triệu đồng/sào/năm.

Đầu tháng 2 năm 2021, bà Hương quyết định vay thêm vốn Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tam Đảo cũ (nay là Agribank khu vực Tam Đảo) 300 triệu đồng đầu tư mua 900 gốc nho Hạ đen về trồng trên diện tích 6 sào vườn nhà mà trước đó trồng nhiều loại cây không có nhiều giá trị kinh tế.

Thời gian đầu triển khai mô hình, do còn thiếu kinh nghiệm, kỹ thuật chăm sóc nên bà gặp nhiều khó khăn trong quá trình chăm sóc nho Hạ đen. Theo bà Hương, để cây nho phát triển tốt đòi hỏi sự tỉ mỉ, khéo léo, chăm bón không đúng quy trình dễ dẫn đến cây bị héo và chết.

Bà Nguyễn Thị Hương ươm dưa lê Hàn Quốc giống cao sản bằng bầu bọc nilon

Cây không phụ công người

Với sự bền bỉ kiên trì cùng việc áp dụng đúng quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc nên vườn nho của gia đình bà Hương phát triển tốt và cho ra những chùm nho sai trĩu, quả to, mọng nước. Ngay ở vụ đầu tiên, vườn nho Hạ đen của gia đình bà Hương đã cho thu hoạch hơn 1 tấn quả với giá bán hơn 130 nghìn đồng/kg, được thương lái mua hết tại vườn nhà, qua đó cho thu lãi 150 triệu đồng.. Bắt đầu từ vụ thứ hai, khi thân, tán, rễ nho phát triển mạnh thì sản lượng quả thu hoạch được sẽ tăng gấp đôi.

Sau khi vườn nho cho thu hoạch, nhận thấy có thể gắn kết thăm quan du lịch trải nghiệm, bà Hương đã tự lên mạng Zalo, Fb, Tiktok quảng bá và có khách đến trải nghiệm mua quả tại vườn với giá cao mà không mất thời gian đem ra chợ bán. Năm 2022, bà tận dụng đất dưới gốc nho trồng xen canh rau má để bán cho khách đến trải nghiệm với giá từ 30 - 35 nghìn đồng/kg, thu về hàng chục triệu đồng.

Đến nay, sau hơn 4 năm triển khai thực tế, mô hình trồng nho Hạ đen xen canh rau má dưới gốc kết hợp trải nghiệm du lịch của gia đình bà Hương cho thấy hiệu quả kinh tế cao trên đồng đất dốc địa phương.

Nhân rộng mô hình tại địa phương

Đại diện lãnh đạo xã Tam Đảo cho biết: Mô hình trồng nho Hạ đen xen canh rau má dưới gốc gắn với trải nghiệm du lịch của bà Nguyễn Thị Hương tạo ra cơ hội giúp nhiều người dân trên địa bàn trong huyện, tỉnh biết đến mô hình để thăm quan học tập kinh nghiệm nhân rộng, qua đó nâng cao thu nhập cải thiện cuộc sống, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tập trung hàng hóa đem lại giá trị cao. Đồng thời giúp nhiều người dân trên địa bàn có thêm cơ hội sử dụng sản phẩm an toàn, chất lượng cao và giá thành hợp lý.

Gia đình bà Hương là hộ dân tiêu biểu trong xã dám nghĩ, dám làm,chịu khó học hỏi khoa học kỹ thuật để áp dụng trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, qua đó thể hiện vai trò tích cực trong việc thay đổi, cách nghĩ, cách làm của người dân trên địa bàn xã trong việc đẩy mạnh phát triển kinh tế gia đình, góp phần thúc đẩy mục tiêu xây dựng NTM nâng cao của địa phương.

Xuân Hùng