Hoa Xuyến Chi

Đường làng vắt mình qua cánh đồng, hai bên miên man màu trắng tinh khôi của hoa Xuyến Chi năm cánh, hoa mỏng manh ôm vào lòng hạt nắng hạ vàng mật, đài hoa như bàn tay xanh ngăn ngắt, khum khum nâng niu đóa hoa nhỏ bé.

Đúng như cái tên, những khi ngắm nhìn bông hoa mỏng manh nép vào nhau lòng lại không khỏi bồi hồi, xao xuyến. Xuyến Chi mang vẻ đẹp riêng biệt, không rực rỡ như chị Cúc, chẳng kiêu sa tựa nàng Hồng, lại không đài các, quý phái như cô Tulíp, nó mang vẻ đẹp thùy mị của cô gái chân quê mộc mạc, giản dị. Tiềm tàng, cuộn trào trong thân cành mảnh khảnh, gầy gò của Xuyến Chi là sức sống kiên cường. Dẫu bên ghềnh đá, bãi cát, gò đất khô, khu đất hoang, bờ mương, vệ đường..., dù có mưa dầm gió bấc, nắng hạn khô cằn Xuyến Chi vẫn nắm tay nhau trải thảm hoa rực rỡ. Rồi một ngày nhụy vàng tả tơi rụng, trổ ra những múi gai màu xám tro như quả cầu gai.

Sự tích hoa Xuyến Chi kể về một cô gái có giọng hát trong trẻo, du dương làm đắm say, mê mẩn bao chàng trai mới lớn. Tuy nhiên bởi khuôn mặt xấu xí, nàng chưa một lần nhận được sự quan tâm, yêu thương. Bỗng ngày nọ, một người lữ khách đem lòng yêu tiếng hát của nàng. Lần đầu tiên trong đời, nàng cảm nhận vị ngọt ngào của tình yêu, chìm đắm trong hạnh phúc, đâu biết rằng người lữ khách ấy không một lần ngắm nhìn khuôn mặt nàng. Cuộc tình đi qua chóng vánh khi người lữ hành quay gót ra đi chẳng một lời từ biệt. Trái tim tan vỡ, nàng vẫn không ngừng ngóng chờ, nhen nhóm hy vọng một ngày người lữ khách quay lại. Ngóng đợi mãi, mong chờ hoài đến kiệt quệ, nàng ngã xuống và nơi đó mọc lên một loài hoa trắng cánh mỏng manh, nhụy như hạt nắng tròn xoe.

Xuyến Chi - loài hoa của tuổi thơ, được kết thành vòng hoa đội lên đầu cô bé đang cúi xuống đỏ mặt ngại ngùng trong đám cưới tuổi thơ.

Xa quê, xa tuổi thơ dại khờ, ta thèm được chân trần rẽ hoa Xuyến Chi đuổi theo cánh diều, thèm được ngồi nhặt gai nó dính đầy gấu quần, thèm mùi ngai ngái vương đầu ngón tay khi bứt hoa Xuyến Chi. “Hoa xuyến chi nho nhỏ dễ thương/Vô tư lặng lẽ mọc bên đường/Mấy ai biết đến loài hoa dại/Xao xuyến chi rồi để vấn vương/Rút ruột đất trời gội gió sương/Hồn nhiên xanh thắm âm thầm đợi/Phận mỏng manh ủ mầm sống mới/Trắng vàng khoe sắc với ban mai”...

Nguyễn Văn Long (Theo Báo Cao Bằng)