Ngăn chặn ngôn ngữ “lệch chuẩn” trên mạng xã hội

Vừa qua, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã xử phạt vi phạm hành chính đối với ca sĩ Trịnh Trần Phương Tuấn (nghệ danh: Jack) do lỗi biểu diễn nghệ thuật có sử dụng từ ngữ trái với thuần phong mỹ tục của dân tộc, gây tác động tiêu cực đến đạo đức và tâm lý xã hội. Hình phạt dành cho Jack bao gồm phạt tiền 55 triệu đồng, đình chỉ hoạt động biểu diễn 9 tháng. Những tiếng lóng, nói lái, chửi tục trên mạng xã hội TikTok, Facebook, Instagram giờ đã trở thành ngôn từ của các ca khúc được một bộ phận giới trẻ tung hô. Thực tế đáng báo động này rất cần được các bậc phụ huynh, nhà trường và xã hội quan tâm.

Thực trạng báo động

Thực tế hiện nay cho thấy trên mạng xã hội, một bộ phận không nhỏ bạn trẻ đang thường xuyên sử dụng tiếng “lóng”, văng tục, chửi bậy, sáng tạo các từ mới sai chính tả... Đặc biệt những tiếng lóng “18+” được người dùng trẻ tuổi, thậm chí là trẻ con đang sử dụng một cách vô tư.

Băn khoăn về vấn đề này, chị Nguyễn Thùy Linh – Tổ 10, phường Hòa Bình cho biết: Tôi thực sự bất ngờ khi tình cờ đọc được đoạn chat trong nhóm kín của con trai và một số bạn các cùng lớp. Tôi vô cùng bất ngờ khi trong đó các cháu văng tục, chửi bậy; đặc biệt là sử dụng rất nhiều tiếng “lóng”, những từ ngữ được “biến tấu”, sáng tạo rất khó đọc, khó kiểu như “đek, thick, đj, zản zị, hok, rep, ảo ma Canada, khum, lemỏn, chằm Zn, géc gô ...”. Có thể là các con mong muốn thể hiện cái tôi hoặc muốn tạo ra sự mới lạ độc đáo, khác biệt nhằm gây sự chú ý, tạo ấn tượng với bạn bè nhưng như thế này là quá nguy hiểm. Nếu cứ tiếp diễn như vậy sẽ dẫn đến những lệch lạc trong giao tiếp, ứng xử, làm mất đi sự trong sáng của tiếng Việt.

Câu chuyện của chị Linh không phải là cá biệt, rất nhiều phụ huynh có có con học bậc THCS, THPT đã kêu trời vì không thể đọc, không thể hiểu những nội dung con cái trò chuyện cùng bạn bè hoặc đăng lên mạng xã hội.

Trường Tiểu học Trần Quốc Toản (phường Hòa Bình) xây dựng góc “Tư vấn tâm lý học đường” để lắng nghe, chia sẻ và kịp thời uốn nắn những khuyết điểm của học sinh

Hiện nay, với sức lan truyền mạnh của mạng xã hội, những ngôn ngữ “bẩn”, lệch chuẩn trên mạng xã hội (Facebook, YouTube, Twitter, Instagram, TikTok,...) đang như một thứ “bệnh dịch” lây lan nhanh chóng trong giới trẻ, tác động xấu đến đạo đức và sự phát triển văn hóa của người Việt.

Cô giáo Bùi Thị Kim Cương – giáo viên bộ môn Văn trường PT DTNT THPT Hoà Bình trăn trở: Giới trẻ sử dụng thường xuyên tiếng “lóng” không chỉ đánh mất sự trong sáng của tiếng Việt mà còn ảnh hưởng đến khả năng phát triển tư duy, kỹ năng giao tiếp. Đặc biệt trong việc trình bày ý tưởng cũng như khi thể hiện văn bản, gây bất lợi trong quá trình học tập và làm việc. Đây là vấn đề mà các bậc phụ huynh và nhà trường đang rất quan tâm, lo lắng.

Cả xã hội cùng vào cuộc

Việc sử dụng ngôn ngữ thiếu văn hóa, lệch chuẩn sẽ gây ra những tác động tiêu cực, ảnh hưởng đến đạo đức, văn hóa, cách cư xử của giới trẻ. Do đó, xây dựng một môi trường học đường văn minh, thân thiện, nhân ái là mục tiêu các nhà trường đang hướng đến để giáo dục học sinh “chân, thiện, mỹ”.

Cô giáo Phạm Ngọc Hà – Hiệu trưởng Trường THPT Công cho biết: Bên cạnh việc giáo dục trên lớp, nhà trường còn tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa như “sinh hoạt dưới cờ”, các hoạt ngoại khóa như “xây dựng tình bạn đẹp – nói không với bạo lực học đường”, khuyến khích hoạt động đọc sách...Qua đó để các em học sinh có một môi trường học tập văn hóa, lành mạnh góp phần hình thành đạo đức, nhân các tốt đẹp.

Trường THPT Công Nghiệp tổ chức các hoạt động ngoại khóa ý nghĩa để giáo dục cho học sinh về các giá trị nhân văn, tốt đẹp, xây dựng trường học văn hóa

Xây dựng văn hóa đọc cũng là phong trào đang được các nhà trường trên địa bàn tỉnh chú trọng để duy trì nét đẹp văn hóa trong môi trường giáo dục.

Bên cạnh sự nỗ lực của các nhà trường thì gia đình có vai trò rất quan trọng trong việc giáo dục, định hướng, quản lý con em. Hiện nay chưa có bất cứ quy định nào về việc xử phạt do nói tục, chửi bậy, sử dụng tiếng “lóng”...trên mạng xã hội nên khiến cho “dịch bệnh” này ngày càng lây lan nguy hại. Trước thực tế đó thì mỗi gia đình cần sát sao với con em mình hơn, quản lý việc con em sử dụng mạng xã hội nói chung; phát ngôn trên mạng xã hội, nói chuyện với thầy cô bạn bè nói riêng để kịp thời có sự chấn chỉnh, uốn nắn. Vì một xã hội “mạng” văn minh, vì đạo đức và nhân cách của chính con em mình, mỗi chúng ta không được phép thờ ơ với việc tưởng như nhỏ nhưng hậu quả sẽ rất lớn này.

Dương Liễu