Trên Công trường Thủy điện Hòa Bình mở rộng

Những ngày tháng Tám, không khí trên đại công trường Nhà máy Thủy điện Hòa Bình mở rộng hối hả, khẩn trương hơn bao giờ hết. Dưới cái nắng gay gắt của vùng Tây Bắc, hàng ngàn con người và máy móc đang hợp thành một bản hùng ca lao động, chạy đua với thời gian để đưa tổ máy số 1 về đích đúng dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9/2025 – một cột mốc mang ý nghĩa lịch sử đặc biệt.

Nhìn từ xa, công trình Thủy điện Hòa Bình mở rộng đã sừng sững thành hình bên cạnh nhà máy thủy điện hiện hữu, biểu tượng năng lượng của Việt Nam suốt nhiều thập kỷ. Các hạng mục lớn như cửa lấy nước, đê quây đã cơ bản hoàn thành, hé lộ vóc dáng của một “người khổng lồ” mới. Nhưng không khí sôi động nhất lại nằm sâu trong lòng đất, nơi các đường hầm và gian máy đang được định hình. Hàng trăm phương tiện, máy móc hiện đại hoạt động không ngừng nghỉ, được điều phối nhịp nhàng theo một biểu đồ tiến độ chi tiết đến từng ngày.

Cửa nhận nước thủy điện Hòa Bình đã hoàn thiện

Từ đỉnh đập tới mặt nước sâu hàng chục mét

Dự án Nhà máy Thủy điện Hòa Bình mở rộng là công trình quan trọng cấp Quốc gia, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư, do Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) làm chủ đầu tư. Với tổng mức đầu tư hơn 9.200 tỷ đồng, dự án bao gồm 2 tổ máy có tổng công suất 480MW. Khi đi vào hoạt động, nhà máy sẽ cung cấp cho lưới điện quốc gia gần 490 triệu kWh mỗi năm.

Thủy điện Hòa Bình mở rộng được xây dựng bên bờ phải sông Đà

Tuy nhiên, ý nghĩa của công trình còn lớn hơn những con số. Nhiệm vụ trọng tâm của dự án là tăng cường công suất phủ đỉnh cho hệ thống điện miền Bắc, đặc biệt trong các giờ cao điểm, giảm bớt áp lực cung ứng điện. Đồng thời, công trình sẽ tận dụng tối đa lượng nước xả thừa trong mùa lũ để phát điện, nâng cao hiệu quả khai thác nguồn tài nguyên nước và tăng tuổi thọ, giảm tải cho các tổ máy hiện hữu. Đây là một sứ mệnh chiến lược nhằm đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia trong giai đoạn phát triển mới của đất nước.

Nhà thầu thi công khu vực tổ máy

Để có được khí thế và tiến độ như hôm nay, những người thợ trên công trường đã phải đối mặt với vô vàn khó khăn. Theo Đại tá Trần Ngọc Tuấn, Giám đốc Ban điều hành Liên danh gói thầu xây lắp 01-XL, quá trình thi công là một cuộc “đấu trí” căng thẳng. Việc thi công trong mặt bằng chật hẹp, ngay sát công trình thủy điện hiện hữu đòi hỏi các biện pháp đảm bảo an toàn phải được đặt lên mức tuyệt đối.

Khu vực đường dây vào nhà máy đang được hoàn thiện

Thử thách lớn nhất đến từ điều kiện địa chất phức tạp và thay đổi liên tục, khiến bản vẽ thiết kế đôi khi phải điều chỉnh theo từng ngày. Các hạng mục kỹ thuật có quy mô khổng lồ, như hầm dẫn nước đường kính lên tới 11m, đòi hỏi sự rà soát và xử lý kỹ thuật vô cùng cẩn trọng. Từng đoạn địa hình khác nhau lại đòi hỏi giải pháp riêng. Có nơi phải khoan neo dự ứng lực, nơi lại dựng tường chắn bê tông cốt thép... Chi phí gia cố phát sinh để xử lý các vấn đề địa chất đã lên tới hàng chục tỷ đồng.

Đường giao thông trong khu vực nhà máy đang được tập trung triển khai

Bên cạnh đó, các yếu tố khách quan như thời tiết khắc nghiệt, hay việc tháo dỡ đê quây phụ thuộc hoàn toàn vào mực nước hồ Hòa Bình cũng là những bài toán khó. Gần đây, do mưa lũ, nhà máy hiện hữu liên tục phải xả lũ qua các cửa đáy, khiến mực nước hạ lưu luôn ở mức cao, gây trở ngại cho việc thi công kênh xả.

Công trình thủy điện Hòa Bình mở rộng phần mái đập

Công nhân đang hoàn thiện lắp đặt cấu kiện trên mái đập

Cán bộ, kỹ sư công nhân đang trao đổi giải pháp kỹ thuật, lắp đặp máy móc

Giữa chồng chất thử thách, ý chí và bản lĩnh cán bộ, kỹ sư, người thợ càng được tôi luyện. Từ Ban quản lý dự án của EVN đến liên danh nhà thầu (Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn, Công ty CP Xây dựng 47, Công ty CP Lilama 10) và mỗi người công nhân đều nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của dự án.

Kỹ sư Trương Công Hùng, giám sát an toàn của nhà thầu Lilama 10, khẳng định: Nhận thức đây là công trình trọng điểm Quốc gia, cùng với việc đảm bảo tiến độ, chất lượng, chúng tôi luôn đặt công tác an toàn lao động lên hàng đầu.

Trên công trường này, không có khái niệm trì hoãn, bởi tất cả đều hiểu rằng, mỗi ngày bám trụ là thêm một ngày đất nước tiến gần hơn tới mục tiêu an ninh năng lượng. Mục tiêu phát điện tổ máy số 1 vào đúng dịp lễ lớn của dân tộc không chỉ là một yêu cầu về tiến độ. Đó còn là lời hứa danh dự của những người thợ xây dựng hôm nay, khẳng định ý chí, trách nhiệm và niềm tin sắt đá vào thành công của một công trình thế kỷ.

Đến thời điểm này, Liên danh nhà thầu đã hoàn thành trên 90% khối lượng công việc của gói thầu xây lắp chính. Các hạng mục khó khăn và phức tạp nhất như toàn bộ hệ thống hầm dẫn nước và giếng đứng đã hoàn thành. Công tác thi công phía trong đê quây hạ lưu cũng đã xong.

Theo đại diện chủ đầu tư và nhà thầu, khối lượng công việc còn lại chủ yếu là công tác hoàn thiện. Với tiến độ hiện tại, các mốc quan trọng đang ở rất gần: Nạp nước tuyến đường hầm vào ngày 8/8/2025 và phát điện Tổ máy số 1 vào ngày 19/8/2025. Tổ máy số 2 dự kiến sẽ phát điện vào quý IV/2025, đưa toàn bộ công trình về đích thắng lợi trong năm 2025.

Khí thế trên công trường Thủy điện Hòa Bình mở rộng hôm nay không chỉ báo hiệu sự ra đời của một nhà máy điện mới, mà còn là minh chứng sống động cho khát vọng, trí tuệ và sức mạnh của Việt Nam trên con đường chinh phục những tầm cao mới.

Lê Chung