Xây dựng làng, khu dân cư văn hóa góp phần phát triển kinh tế xã hội bền vững

- Những năm qua, thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” mà trọng tâm là xây dựng làng, khu dân cư văn hoá đã tạo sự chuyển biến toàn diện trong đời sống xã hội của nhân dân các dân tộc huyện Yên Lập. Toàn huyện đã dấy lên các phong trào đoàn kết, phát huy truyền thống tương thân tương ái, nhân đạo từ thiện, đền ơn đáp nghĩa; phát huy dân chủ, mọi người cùng thực hiện đúng pháp luật và quy ước cộng đồng.

Yên Lập hiện có 100% xã, thị trấn, khu dân cư xây dựng và thực hiện quy ước nếp sống văn hoá phù hợp với từng điều kiện của địa phương. Nhiều chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước đã được lồng ghép vào các quy ước để nhân dân tự giác thực hiện. Phong trào còn góp phần quan trọng trong việc tuyên truyền, giáo dục truyền thống cách mạng, giáo dục pháp luật tới các tầng lớp nhân dân. Từ đó nhân dân tin tưởng vào đường lối đổi mới lãnh đạo của Đảng, Nhà nước; tích cực tham gia vào các phong tràodo MTTQ, các tổ chức đoàn thể, chính trị phát động như phong trào: Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội (đã thành lập được đội tự quản cộng đồng); 100% khu dân cư với 90% hộ gia đình đăng ký cam kết không vi phạm pháp luật và các tệ nạn xã hội; đảm bảo an toàn giao thông, mạng lưới an ninh cơ sở được củng cố và phát huy. Một số xã đã xây dựng quy ước làng như Sơn Nga (xã Nga Hoàng), làng Phục Cổ (xã Minh Hoà hay điển hình là quy ước văn hoá xã Xuân An và Thượng Long đã xây dựng rõ nét những thuần phong mỹ tục của địa phương, tình đoàn kết gắn bó cộng đồng giữa dân tộc Mường và Dao, giữa đồng bào theo đạo. Nhờ đó đã hạn chế được tội phạm và tệ nạn xã hội, đẩy mạnh phong trào chăm lo sự nghiệp giáo dục, nâng cao dân trí, chăm sóc sức khoẻ cộng đồng, thực hiện Pháp lệnh DS-KHHGĐ. Cùng với đó, việc thành lập Hội chữ thập đỏ cho 17 xã, thị trấn và trên 220 chi hội ở các khu dân cư đã đóng góp tích cực vào công tác từ thiện nhân đạo, hàng năm huy động được hàng trăm triệu đồng và hàng trăm tấn gạo hỗ trợ các gia đình có hoàn cảnh khó khăn; tiêu biểu là Hội chữ thập đỏ thị trấn Yên Lập và xã Đồng Thịnh.

Nhiều năm liền, công tác giao thông nông thôn đã được quan tâm đầu tư xây dựng. Việc tập trung chỉ đạo làm mới, duy tu, nâng cấp các tuyến đường giao thông liên huyện, liên xã, liên thôn đã làm cho diện mạo của huyện miền núi có nhiều khởi sắc. Công tác xã hội hoá về giao thông nông thôn đã được nhân dân hưởng ứng tích cực, nhiều tuyến đường liên thôn được nhân dân tự đào đắp, tu sửa; các tuyến đường bê tông hoá trên cơ sở Nhà nước và nhân dân cùng làm đã nối liền giao lưu văn hoá kinh tế giữa các khu dân cư và các xã trong huyện. Các khu đã tranh thủ nguồn vốn hỗ trợ để hoàn thiện đường bê tông như khu dân cư Minh Đức (xã Minh Hoà), khu Quyết Tiến (xã Xuân Viên), khu Gò Vệ (xã Thượng Long)… Nhờ làm tốt công tác khuyến học mà huyện Yên Lập có 100% trẻ em trong độ tuổi được đến trường; 90% khu dân cư có quỹ khuyến học và có từ 65-68% số hộ đạt gia đình văn hoá. Toàn huyện có 30 khu đạt danh hiệu văn hoá cấp huyện, cấp tỉnh. Để đáp ứng nhu cầu hưởng thụ và giao lưu văn hóa cho người dân những năm qua phong trào VH-TT thường xuyên diễn ra trong mỗi chòm, xóm khu dân cư ở huyện Yên Lập với các hình thức như: múa trống đu, múa rùa múa kiếm, múa sênh tiền, bắn nỏ; tổ chức nhiều trò chơi dân gian truyền thống như ném còn, kéo co, cờ tướng... Phong trào TDTT “khoẻ để xây dựng và bảo vệ quê hương đất nước” được phát triển rộng khắp trong toàn huyện với hàng trăm sân bóng đá, bóng chuyền, cầu lông, bóng bàn thu hút hàng chục ngàn người thường xuyên tham gia. Các khu dân cư có phong trào VH-TT sôi nổi là xã Minh Hoà, Hưng Long, Xuân Thuỷ, Nga Hoàng… Việc cưới, tang, lễ hội, mừng thọ được người dân thực hiện theo quy ước, hương ước của làng, xã, dần xoá bỏ những tập tục lạc hậu, mê tín dị đoan.

Có thể nói xây dựng làng, khu dân cư văn hóa đã tạo động lực thúc đẩy kinh tế phát triển, giúp nhiều gia đình xoá đói giảm nghèo và làm giàu chính đáng. Phong trào đó đã được gắn với hoạt động của các tổ chức, các ngành như: Nông dân với phong trào thi đua sản xuất kinh doanh giỏi, xây dựng gia đình văn hoá. Phụ nữ giúp nhau phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo, xây dựng gia đình hạnh phúc, ấm no, tiến bộ. CCB gương mẫu góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đoàn TN tập trung đẩy mạnh các phong trào TNTN xây dựng nông thôn mới; LĐTB&XH với phong trào xã phường trong sạch không có tệ nạn xã hội… Phong trào đã khơi dậy tinh thần đoàn kết giúp đỡ nhau bằng ngày công, con giống, vật nuôi, vốn, kinh nghiệm, giới thiệu việc làm; góp phần huy động nguồn nhân lực trong dân, xây dựng cơ sở vật chất, các công trình phúc lợi văn hoá, nhà nước và nhân dân cùng làm như nhà văn hoá, đường liên thôn, xóm…

Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” nói chung và phong trào xây dựng “Làng, khu dân cư văn hoá” nói riêng ở Yên Lập đã có tác động thiết thực đến đời sống kinh tế và tinh thần của người dân; tạo khí thế thi đua lao động sản xuất, góp phần ổn định kinh tế, chính trị, đẩy lùi các tệ nạn xã hội ở địa phương. Bước sang năm 2010, chào mừng đại hội Đảng bộ cơ sở và đại hội Đảng bộ huyện Yên Lập lần thứ 22, toàn huyện phấn đấu đưa số hộ gia đình văn hoá vượt 75% với trên 90% khu dân cư văn hóa. Việt Hà- Đinh Vũ