Xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị sản phẩm OCOP

Những năm gần đây, sản phẩm OCOP là một trong những điểm sáng phát triển kinh tế nông thôn của tỉnh. Không chỉ góp phần định hình sản phẩm hàng hóa đặc trưng địa phương, vùng miền, OCOP còn nâng cao giá trị sản phẩm và cải thiện thu nhập cho người dân nông thôn. Và trong hành trình ấy, xây dựng thương hiệu là yếu tố quyết định sức cạnh tranh, chỗ đứng của sản phẩm trên thị trường.

Việc triển khai chương trình OCOP đã giúp nhiều sản phẩm của tỉnh nâng cao chất lượng, mẫu mã, đồng thời khẳng định thương hiệu. Các sản phẩm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong tỉnh, bước đầu có sản phẩm xuất khẩu. Đến nay, toàn tỉnh có gần 600 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP từ 3 sao trở lên, trong đó 6 sản phẩm đạt hạng 5 sao.

Khi phát triển theo hướng hàng hóa, sản phẩm OCOP phải vận hành theo quy luật thị trường, nếu không đáp ứng được về chất lượng, bao bì, tính thẩm mỹ hay khả năng kết nối thị trường, việc tiêu thụ sẽ gặp khó khăn. Vì vậy, để duy trì và phát triển, các chủ thể cần tập trung nâng cao chất lượng, xây dựng thương hiệu và phát triển các kênh tiêu thụ một cách bền vững.

Đóng gói mì gạo tại HTX Mì gạo Hùng Lô (phường Vân Phú).

HTX Mì gạo Hùng Lô (phường Vân Phú) có sản phẩm đạt OCOP 5 sao, HTX tập trung đầu tư đổi mới công nghệ, tự động hóa một số khâu sản xuất và chú trọng xúc tiến thương mại. Ông Cao Đăng Duy - Giám đốc HTX cho biết: “Giữa rất nhiều sản phẩm mì gạo trên thị trường, muốn tạo dấu ấn và có sức cạnh tranh, chúng tôi xác định phải khẳng định bằng chất lượng và bền bỉ xây dựng thương hiệu. Chất lượng giúp giữ chân khách hàng, còn thương hiệu tạo uy tín và mở rộng cơ hội kinh doanh. Vì vậy, HTX đầu tư đổi mới công nghệ, hoàn thiện bao bì, nhãn mác, tích cực tham gia hội chợ, gian hàng giới thiệu sản phẩm, xây dựng thành công nhãn hiệu tập thể Mì gạo Hùng Lô với sự hỗ trợ của các cấp, các ngành. Cùng với đó, việc kiểm soát chặt chẽ nguyên liệu và áp dụng sản xuất chuẩn hóa giúp sản phẩm ổn định về chất lượng, tạo niềm tin với người tiêu dùng”.

Để đảm bảo chất lượng và góp phần xây dựng thương hiệu sản phẩm OCOP, thời gian qua, việc đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ và bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ cho các sản phẩm được chú trọng. Từ chương trình OCOP và các chương trình lồng ghép khác, nhiều chủ thể sản xuất được hỗ trợ, tư vấn về xây dựng, quản lý nhãn hiệu, mẫu mã, bao bì sản phẩm, đăng ký xác lập, bảo hộ, phát triển và thực thi quyền sở hữu trí tuệ; triển khai, áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc; mã số mã vạch; ghi nhãn hàng hóa và công bố tiêu chuẩn chất lượng cho các sản phẩm. Các chương trình ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học công nghệ giúp các chủ thể nâng cao năng lực, chuẩn hóa sản phẩm, đổi mới công nghệ, xây dựng nhãn hiệu, thương hiệu và phát triển theo chuỗi giá trị. Đến nay, toàn tỉnh có trên 90 sản phẩm chủ lực, đặc sản của các địa phương đã và đang được tạo lập, xây dựng nhãn hiệu, thương hiệu, chỉ dẫn địa lý như: Bưởi Đoan Hùng, gà nhiều cựa Tân Sơn, cam Cao Phong, đông trùng hạ thảo Vĩnh Phúc...

Khi chú trọng xây dựng thương hiệu, các chủ thể sản xuất không chỉ dừng ở việc tạo ra sản phẩm đạt chuẩn mà còn học cách tổ chức sản xuất bài bản, từ khâu lựa chọn nguyên liệu, chế biến, bảo quản cho tới quảng bá. Quá trình này buộc họ thay đổi tư duy từ sản xuất nhỏ lẻ sang hướng chuyên nghiệp hơn, quan tâm đến việc đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ. Qua đó, giúp sản phẩm được khẳng định nguồn gốc, tránh bị làm giả, làm nhái, tạo nền tảng để nâng cao giá trị và uy tín trên thị trường.

Bên cạnh những kết quả đạt được, nhiều sản phẩm OCOP của tỉnh dù đảm bảo chất lượng nhưng vẫn chưa có chiến lược phát triển thương hiệu bài bản. Mẫu mã còn đơn điệu, bao bì chưa thu hút, giá thành cao, cộng với việc quảng bá hạn chế, khiến sản phẩm chưa có lợi thế cạnh tranh rõ rệt.

Trước thách thức cạnh tranh trên thị trường, việc nâng tầm các sản phẩm OCOP đòi hỏi triển khai đồng bộ các giải pháp. Cùng với tiêu thụ sản phẩm qua các kênh truyền thống như cửa hàng đặc sản hay siêu thị, việc phát triển website riêng, sử dụng thương mại điện tử, quảng bá trên mạng xã hội giúp sản phẩm tiếp cận đông đảo khách hàng tiềm năng, lan tỏa thương hiệu hiệu quả. Các cơ quan chức năng cần tiếp tục hỗ trợ, tư vấn cho chủ thể về thiết kế logo, bao bì, nhãn hiệu, ấn phẩm quảng bá, website; tư vấn đăng ký sở hữu trí tuệ, chứng nhận sản phẩm theo tiêu chuẩn an toàn, áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc và xây dựng hệ thống nhận diện, bảo hộ thương hiệu.

Điều quan trọng là bản thân chủ thể OCOP cần chủ động nâng cao năng lực, từ cải tiến quy trình, đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng đến am hiểu thị trường và nhu cầu khách hàng. Họ là những người kể câu chuyện chân thực nhất về sản phẩm, truyền thống văn hóa, trực tiếp giới thiệu sản phẩm, lắng nghe phản hồi và xây dựng mối quan hệ bền vững với khách hàng.

Khi các giải pháp được thực hiện đồng bộ, các sản phẩm OCOP của tỉnh sẽ tạo được dấu ấn riêng trên thị trường, tạo dựng thương hiệu, nâng giá trị, mở rộng cơ hội tiêu thụ và góp phần phát triển kinh tế nông thôn bền vững.

Nguyễn Huế