Đổi mới công tác cai nghiện, quản lý sau cai nghiện ma túy

baophutho.vnĐiều trị nghiện ma túy là quá trình lâu dài bao gồm tổng thể các can thiệp hỗ trợ về y tế, tâm lý, xã hội làm thay đổi nhận thức, hành vi nhằm giảm tác hại của nghiện ma túy và giảm tình trạng sử dụng ma túy trái phép. Thời gian qua, các cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở đã quan tâm chỉ đạo thực hiện đổi mới công tác cai nghiện và quản lý sau cai nghiện ma túy.

Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, phóng viên Báo Phú Thọ đã có cuộc trao đổi với đồng chí Hoàng Công Thắng - Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH, Ủy viên thường trực Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tỉnh.

Đồng chí Hoàng Công Thắng - Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH, Ủy viên thường trực Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tỉnh.

Phóng viên: Phú Thọ không phải là tỉnh trọng điểm về ma túy, song tội phạm và tệ nạn ma túy vẫn diễn biến phức tạp. Xin đồng chí thông tin khái quát những hoạt động thể hiện sự quan tâm của tỉnh trong việc chỉ đạo đấu tranh ngăn chặn từ sớm, từ xa tệ nạn này?

Đồng chí Hoàng Công Thắng: Bám sát chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, chỉ đạo của Chính phủ và các bộ, ngành liên quan, thời gian qua, tỉnh đã ban hành nhiều chương trình, kế hoạch với những mục tiêu, giải pháp cụ thể, thiết thực nhằm phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia phòng, chống ma túy. Trong Kế hoạch thực hiện chương trình phòng, chống ma tuý giai đoạn 2021-2025, của tỉnh đã nêu rõ quan điểm: Triển khai đồng bộ các giải pháp, lấy phòng ngừa là chính, đấu tranh ngăn chặn ma túy từ xa, từ sớm là quan trọng để giải quyết tổng thể cả về giảm cung, giảm cầu và giảm tác hại của ma túy.

Theo đó, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về ma túy được các cấp ủy Đảng, chính quyền, mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị-xã hội thực hiện thường xuyên, bằng nhiều hình thức, với nội dung chủ yếu là tuyên truyền về tác hại của ma túy, cách nhận biết và phòng tránh ma túy, hiệu quả của công tác cai nghiện ma túy và các quy định của Nhà nước đối với công tác cai nghiện ma túy, quản lý sau cai nghiện ma túy. Công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy được các cấp, các ngành tập trung chỉ đạo quyết liệt, đã triệt phá nhiều tụ điểm mua bán trái phép chất ma túy.

Tiếp tục đổi mới công tác cai nghiện, quản lý sau cai nghiện ma túy, trọng tâm là thực hiện đa dạng hóa các biện pháp và mô hình điều trị nghiện bao gồm cai nghiện tự nguyện tại gia đình, cộng đồng và cai nghiện tập trung tại Cơ sở điều trị nghiện ma túy tỉnh; khuyến khích cai nghiện tự nguyện; tạo điều kiện cho người nghiện dễ dàng tiếp cận và lựa chọn các dịch vụ điều trị nghiện thích hợp; Nhà nước đầu tư nguồn lực và khuyến khích xã hội hóa công tác dự phòng và điều trị nghiện…

Phóng viên: Đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện và quản lý sau cai nghiện ma túy sẽ góp phần giảm cầu ma túy. Trên địa bàn tỉnh, công tác này đã đạt được những kết quả như thế nào, thưa đồng chí?

Đồng chí Hoàng Công Thắng: Được sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, sự tham gia tích cực của các cấp, các ngành, đoàn thể và đông đảo các tầng lớp nhân dân, trong những năm qua, công tác cai nghiện và quản lý sau cai nghiện ma túy đã đạt được những kết quả tích cực: Sở LĐ - TB&XH đã phối hợp với các ngành chức năng của tỉnh, UBND các huyện thành thị tăng cường các hoạt động truyền thông, với nhiều sự đổi mới cả về nội dung, hình thức, qua đó nâng cao nhận thức của cộng đồng về công tác cai nghiện ma túy; tư vấn, tạo điều kiện để người nghiện được lựa chọn và đăng ký các hình thức cai nghiện phù hợp. Người nghiện ma túy khi tham gia cai nghiện được hưởng đầy đủ các chính sách theo quy định của trung ương và của tỉnh.

Cơ sở điều trị nghiện ma túy tỉnh Phú Thọ thực hiện mô hình điều trị nghiện ma túy đa chức năng gồm: Điều trị nghiện ma túy bắt buộc, điều trị nghiện ma túy tự nguyện và tiếp tục xây dựng đội ngũ, cơ sở vật chất để tiến tới thực hiện điều trị thay thế bằng Methadone. Cơ sở cũng tích cực tổ chức quán triệt để cán bộ làm công tác điều trị nghiện ma túy thay đổi nhận thức, tinh thần thái độ phục vụ, coi người nghiện là người bệnh, là đối tượng cần có sự giúp đỡ, hỗ trợ cả về thể chất và tinh thần. Hiện nay, Cơ sở điều trị nghiện ma túy tỉnh đang tiếp tục rà soát cơ sở vật chất, trang thiết bị và nhân sự để đề xuất, bố trí, sắp xếp đúng theo tiêu chuẩn, định mức áp dụng đối với công tác cai nghiện được quy định tại Nghị định số 116/2021/NCĐ-CP ngày 21/12/2021 của Chính phủ.

Từ năm 2020 đến nay, trên địa bàn tỉnh đã tổ chức cai nghiện tập trung tại Cơ sở điều trị nghiện ma túy tỉnh cho gần 1.300 lượt người. Duy trì hoạt động của 20 đội công tác xã hội tình nguyện cấp xã, giúp cơ quan chức năng làm tốt công tác phòng ngừa, quản lý chặt chẽ đối tượng trên địa bàn, giáo dục giúp đỡ người sau cai nghiện ma tuý trở về tái hoà nhập cộng đồng. Một số đội công tác xã hội tình nguyện hoạt động có hiệu quả như: Thị trấn Cẩm Khê (huyện Cẩm Khê); phường Nông Trang, Tiên Cát (TP Việt Trì); thị trấn Lâm Thao (huyện Lâm Thao); thị trấn Thanh Thuỷ (huyện Thanh Thuỷ); phường Hùng Vương (thị xã Phú Thọ)...

Người dân nghe giới thiệu về chức năng, nhiệm vụ và cơ sở vật chất của Cơ sở Điều trị nghiện ma túy - cơ sở 2 (địa chỉ: Xã Trị Quận, huyện Phù Ninh).

PV: Cùng với những kết quả đạt được, xin đồng chí chia sẻ thêm một số khó khăn trong công tác cai nghiện, quản lý sau cai nghiện và phương hướng nhiệm vụ thời gian tới?

Đồng chí Hoàng Công Thắng: Trước tiên, chúng ta phải xác định cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy là một nhiệm vụ trọng tâm trong công tác phòng, chống ma tuý, tuy nhiên quá trình thực hiện còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc như: Hiện nay, chủ tịch UBND cấp huyện trên địa bàn tỉnh chưa thực hiện giao nhiệm vụ cung cấp dịch vụ cai nghiện tự nguyện tại gia đình, cộng đồng cho các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc thẩm quyền. Việc xã hội hóa công tác điều trị nghiện gặp khó khăn; việc thu hút người nghiện vào cai nghiện tự nguyện tại các cơ sở điều trị nghiện tập trung chưa thực sự đạt hiệu quả so với nhu cầu của xã hội. Người sau cai nghiện dễ tái nghiện khi trở về địa phương do không có việc làm, người nghiện thường mặc cảm, tự ti, rất khó hợp tác…

Dự báo tình hình tệ nạn ma túy vẫn diễn biến phức tạp, hoạt động ngày càng tinh vi, trá hình dưới nhiều hình thức gây khó khăn cho công tác quản lý, đấu tranh, triệt phá của các ngành chức năng. Do đó, trong thời gian tới, nhiệm vụ đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện và quản lý sau cai nghiện ma túy càng cần được quan tâm đẩy mạnh.

Sở LĐ-TB&XH sẽ tiếp tục chỉ đạo Cơ sở điều trị nghiện ma túy tỉnh (Cơ sở 1, Cơ sở 2) triển khai thực hiện các quy định của pháp luật về công tác cai nghiện ma túy theo quy trình 5 giai đoạn đảm bảo chất lượng chuyên môn; tổ chức rà soát các điều kiện để thực hiện các trình tự, thủ tục đề nghị Sở Y tế công bố cơ sở đủ điều kiện xác định tình trạng nghiện ma túy theo quy định Nghị định số 109/NĐ-CP ngày 08/12/2021 của Chính phủ; phối hợp chặt chẽ với Công an tỉnh, Sở Y tế tiếp tục hướng dẫn các địa phương khi có những khó khăn, vướng mắc trong triển khai công tác cai nghiện tại gia đình, cộng đồng…

Phấn đấu trong năm nay, 80% số người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý được tư vấn, điều trị, cai nghiện ma túy với các hình thức phù hợp. Tổ chức cai nghiện tập trung tại Cơ sở điều trị nghiện ma túy tỉnh (Cơ sở 1, Cơ sở 2): 200 lượt người. 100% người hoàn thành cai nghiện ma túy hoặc người đã hoàn thành điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế được quản lý sau cai nghiện tại nơi cư trú, hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng bằng hình thức giáo dục, tư vấn, giám sát phù hợp…

Hiện nay toàn tỉnh tập trung quán triệt tổ chức thực hiện hiệu quả Tháng hành động phòng, chống ma túy năm 2023 với chủ đề “Phòng, chống ma tuý quyết liệt, hiệu quả, nâng cao trách nhiệm, chủ động phối hợp - Vì một cộng đồng sạch ma tuý”, Ngày Toàn dân phòng. chống ma tuý 26/6. Qua đó góp phần nâng cao ý thức trách nhiệm, hành động của cả hệ thống chính trị và nhân dân trong công tác phòng, chống ma tuý, bảo đảm an ninh trật tự, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

PV: Cảm ơn đồng chí về những trao đổi ý nghĩa trên.

Thùy Dương (thực hiện)