Đổi mới sáng tạo - Động lực phát triển bền vững

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là một trong những chủ trương lớn của Đảng, được đề cập tại văn kiện Đại hội toàn quốc lần thứ XII của Đảng và được Đại hội XIII khẳng định lại với quyết tâm cao hơn theo hướng: “Đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế, gắn kết hài hòa, hiệu quả thị trường trong nước và quốc tế”.

Mới đây, trong bài phát biểu tại hội nghị triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chủ chốt, chìa khóa vàng, là yếu tố sống còn để vượt qua bẫy thu nhập trung bình và nguy cơ tụt hậu đưa nước ta trở thành nước thu nhập cao. Trong đó, phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số là phương tiện quan trọng để đạt được mục đích, còn đột phá, đổi mới sáng tạo mới là yếu tố kỳ diệu để tạo bước tiến vượt bậc mang tính cách mạng.

Quán triệt quan điểm của Đảng, Tỉnh ủy, UBND tỉnh các tỉnh Phú Thọ, Hòa Bình, Vĩnh Phúc cũ đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo. Trong đó, UBND tỉnh Phú Thọ đã phê duyệt Kế hoạch “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo”, giao Sở Khoa học và Công nghệ (KHCN) chủ trì triển khai. Nhiều chương trình hỗ trợ được đưa vào thực tiễn như: Đổi mới công nghệ trong doanh nghiệp nhỏ và vừa, phát triển tài sản trí tuệ, ứng dụng và chuyển giao công nghệ vào sản xuất, nâng cao chất lượng hàng hóa, xây dựng vườn ươm, không gian làm việc chung, khuyến khích thành lập Quỹ phát triển KHCN trong doanh nghiệp.

Trường TH&THCS Đoàn Kết, xã Quy Đức ứng dụng công nghệ thông tin trong việc dạy và học, tạo nền tảng chuyển đổi số vùng khó khăn.

Trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc cũ, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 18 quy định một số nội dung và mức chi để thực hiện Đề án Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia giai đoạn 2021 - 2025. UBND tỉnh tổ chức ký kết Chương trình phối hợp hoạt động KHCN và đổi mới sáng tạo giai đoạn 2021-2025 giữa Bộ KHCN và tỉnh Vĩnh Phúc cũ với mục tiêu hình thành và phát triển Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Đồng thời, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị tăng cường công tác lãnh đạo của Đảng về phát triển KHCN và đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh đến năm 2030.

Đối với tỉnh Hòa Bình cũ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chương trình hành động số 33-CTr/TU về thực hiện Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị với các nội dung bám sát chỉ đạo của Trung ương. Tỉnh phấn đấu đến năm 2030 sẽ hoàn thiện cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của tỉnh. Bố trí ít nhất 3% tổng chi ngân sách hằng năm cho phát triển KHCN đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, tăng dần theo yêu cầu phát triển. Hình thành ít nhất 1 khu nghiên cứu, ứng dụng công nghệ tập trung, hiện đại.

Bên cạnh đó, các tỉnh tích cực thực hiện Đề án về nâng cao năng lực, phát triển mạng lưới cố vấn khởi nghiệp; đẩy mạnh truyền thông khởi nghiệp sáng tạo, kết nối với Cổng thông tin khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia. Nhờ đó, phong trào khởi nghiệp không còn mang tính phong trào mà trở thành nhiệm vụ trọng tâm, lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng.

Đến nay, trên địa bàn tỉnh Phú Thọ mới đã triển khai hàng trăm nhiệm vụ KHCN các cấp với tổng kinh phí hàng trăm tỷ đồng, tập trung vào 8 chương trình trọng điểm. Nhiều quy trình công nghệ được chuyển giao, hàng nghìn lượt người dân được đào tạo, tập huấn, góp phần gắn kết nông dân - doanh nghiệp, hình thành các chuỗi giá trị sản xuất và thương mại hóa.

Nhiều kết quả ứng dụng công nghệ mới đã mang lại hiệu quả rõ rệt trong các lĩnh vực: Y tế, công nghiệp, công nghệ thông tin, chuyển đổi số, khoa học xã hội - nhân văn, bảo vệ môi trường. Các nghiên cứu còn cung cấp luận cứ quan trọng cho công tác quản lý nhà nước và hoạch định chính sách phát triển. Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo được định hình rõ nét, gắn kết với mạng lưới khởi nghiệp vùng trung du - miền núi phía Bắc, quy tụ hàng chục startup, chuyên gia, quỹ đầu tư. Nhiều hoạt động tìm kiếm, ươm mầm ý tưởng, dự án, sản phẩm đổi mới sáng tạo được tổ chức, khuyến khích mô hình kinh doanh dựa trên tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình mới, đóng góp tích cực cho phát triển kinh tế - xã hội.

Đồng chí Nguyễn Minh Tường - Giám đốc Sở KHCN cho biết: Việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh không chỉ mở ra không gian phát triển rộng lớn hơn mà còn đặt ra yêu cầu cấp thiết về đổi mới sáng tạo và ứng dụng khoa học kỹ thuật, chuyển đổi số trong mọi lĩnh vực. Với lợi thế đa dạng từ tài nguyên, thiên nhiên, di sản văn hóa, tiềm năng du lịch đến vị trí kết nối vùng trung du và thủ đô Hà Nội, Phú Thọ có nhiều tiềm năng để trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo. Đây cũng là cơ hội để khai thác tối đa nguồn nhân lực trẻ, chất lượng cao, hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, góp phần nâng cao sức cạnh tranh và tạo động lực phát triển bền vững cho tỉnh.

Từ những kết quả đạt được, trong không gian phát triển mới, để đổi mới sáng tạo toàn dân trở thành động lực phát triển bền vững, tỉnh xác định tiếp tục ban hành các chính sách, chương trình, đề án thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp cũng như tạo môi trường thuận lợi để thu hút đầu tư.

Thúc đẩy việc liên kết, kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo. Tạo môi trường sản xuất - kinh doanh thuận lợi và bình đẳng cho doanh nghiệp, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; công khai minh bạch các định hướng, quy hoạch, các chính sách hỗ trợ doanh nhân, doanh nghiệp, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tư nhân tiếp cận bình đẳng với nguồn lực phát triển. Khuyến khích các trường đại học, cao đẳng, học viện tạo môi trường thuận lợi, trang bị kỹ năng, tư duy khởi nghiệp, sáng tạo để sinh viên có điều kiện khởi nghiệp, khởi nghiệp sáng tạo.

“Phát triển một môi trường thuận lợi cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, một hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo là hết sức cần thiết. Thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo sẽ góp phần quan trọng xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất và hiệu quả. Vì thế, tỉnh Phú Thọ cần tiếp tục xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy, tạo điều kiện, môi trường thuận lợi cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo” - đồng chí Nguyễn Minh Tường, Giám đốc Sở KHCN nhấn mạnh.

Hưởng ứng ngày Đổi mới sáng tạo quốc gia 2025 với chủ đề “Đổi mới sáng tạo toàn dân - Động lực phát triển quốc gia”, Sở KHCN đã phối hợp với các sở, ngành tiếp tục tổ chức các hoạt động thiết thực với mục tiêu lấy doanh nghiệp làm trung tâm; tăng cường sự kết nối giữ các thành phần chủ chốt như doanh nghiệp, Nhà nước, viện/trường, nhà đầu tư và cộng đồng thông qua các nền tảng số, tạo điều kiện thuận lợi cho việc kết nối cung - cầu công nghệ và chuyên gia.

Đinh Hòa