Nhân tài được hưởng lương thỏa thuận không giới hạn trần

Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết nhân tài được hưởng lương thỏa thuận không giới hạn trần, thưởng tối đa 6 tháng lương/năm cùng nhiều ưu đãi cho người thân.

Bộ Khoa học và Công nghệ vừa thay mặt Chính phủ báo cáo về hoạt động của ngành đến đại biểu Quốc hội trước kỳ họp 10. Bộ cho biết Luật Khoa học Công nghệ và Đổi mới sáng tạo thông qua tại Kỳ họp thứ 9, bổ sung quy định về ưu đãi đối với cá nhân hoạt động khoa học.

Chế độ đãi ngộ và ưu đãi được thiết kế đặc biệt để thu hút, trọng dụng và giữ chân nguồn nhân lực chất lượng cao. Trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, nhân tài được hưởng lương thỏa thuận không giới hạn trần, thưởng tối đa 6 tháng lương/năm. Mức hỗ trợ ban đầu tối đa 200 triệu đồng trong nước, 500 triệu đồng từ nước ngoài, cùng gói chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ học tập cho con.

Các ưu đãi đa dạng, từ hỗ trợ đào tạo, nghiên cứu đến các chính sách về thu nhập, nhà ở, việc làm, và xuất nhập cảnh. Đây sẽ là đòn bẩy quan trọng để thu hút và giữ chân nhân tài. Đặc biệt, việc dành ưu đãi riêng cho tổng công trình sư, nhân tài, nghiên cứu viên sau tiến sĩ, nhà khoa học trẻ tài năng sẽ khuyến khích phát triển các mũi nhọn chuyên môn, đẩy mạnh nghiên cứu đột phá và ứng dụng vào thực tiễn.

Họ được hỗ trợ 100% kinh phí công bố quốc tế, bảo hộ sở hữu trí tuệ, dự hội thảo, sử dụng phòng thí nghiệm trọng điểm, trung tâm đổi mới sáng tạo và thuê trợ lý nghiên cứu. Nhà khoa học, kỹ sư trẻ tài năng được ưu tiên tuyển dụng, bố trí vị trí nghiên cứu viên chính hoặc kỹ sư chính, được giao chủ nhiệm đề tài, hỗ trợ kinh phí làm việc ở nước ngoài và nâng lương vượt bậc tối đa 2 bậc.

Các nghiên cứu sinh tại Trung tâm Nano và Năng lượng, trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, nơi đào tạo và nghiên cứu về bán dẫn. Ảnh: Giang Huy

Chuyên gia nước ngoài, người Việt Nam ở nước ngoài được hưởng lương thỏa thuận không thấp hơn tổ chức quốc tế, được bố trí nhà ở, hỗ trợ gia đình học tập, việc làm và sử dụng miễn phí phòng thí nghiệm quốc gia. Trong lĩnh vực chuyển đổi số, Nhà nước áp dụng chế độ lương, phụ cấp, điều kiện làm việc, cơ hội phát triển nghề nghiệp và khen thưởng đặc thù cho người làm công tác chuyển đổi số.

Cơ quan, doanh nghiệp nhà nước được phép thuê chuyên gia trong và ngoài nước theo cơ chế linh hoạt (dịch vụ, khoán, lao động thuê lại). Cá nhân có thành tích xuất sắc về chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo được vinh danh, hỗ trợ nghiên cứu, chuyển giao và thương mại hóa kết quả.

Trong lĩnh vực công nghiệp công nghệ số, nhân tài và nhân lực chất lượng cao được miễn thuế thu nhập cá nhân trong 5 năm đầu, áp dụng cho thu nhập từ dự án công nghệ số trọng điểm (AI, chip bán dẫn, dữ liệu lớn...) và hoạt động đào tạo nhân lực. Họ được hưởng cơ chế lương, thưởng cạnh tranh quốc tế, được cấp thẻ tạm trú 5 năm (cho cả vợ/chồng, con dưới 18 tuổi), hỗ trợ việc làm, học tập, môi trường nghiên cứu, nhà ở, phương tiện đi lại.

Nhân lực chất lượng cao là công dân Việt Nam có thể được tuyển dụng làm công chức, viên chức không qua thi tuyển, được bổ nhiệm lãnh đạo nếu đủ năng lực. Công chức, viên chức từng làm việc tại doanh nghiệp, khi quay lại khu vực công được ưu tiên bố trí vị trí phù hợp và hưởng chính sách tương đương. Các địa phương có thể hỗ trợ chi phí thuê, đào tạo nhân lực công nghệ số phục vụ các dự án trọng điểm như chip bán dẫn, trí tuệ nhân tạo.

Bên cạnh đó, Luật mới cũng đặt ra kiểm soát nhân lực trình độ cao thông qua quy định về liêm chính khoa học. Trong đó, Bộ đặt ra nguyên tắc kiểm soát kết quả đầu ra; trách nhiệm tác giả; xung đột lợi ích.

Cụ thể, chi tiền lương, thu nhập tăng thêm và lương tự chủ phải thực hiện theo nguyên tắc gắn với số lượng, chất lượng và cam kết kết quả đầu ra. Việc thuê chuyên gia, nhà khoa học tài năng với mức chi tương xứng với nhiệm vụ được giao, trên cơ sở mức chi trả thực tế trên thị trường và khả năng tài chính của đơn vị. Tổ chức khoa học và công nghệ công lập có trách nhiệm tự kiểm soát các hoạt động về tài chính, tài sản, nhân sự theo quy định của pháp luật và quy chế nội bộ.

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, chính sách bảo đảm đồng bộ từ khâu phát hiện, tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng, đãi ngộ và tôn vinh. Đồng thời, Nhà nước có chính sách khen thưởng, tôn vinh và xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm.

Nói về chính sách thu hút nhân tài, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng từng nhấn mạnh “Việt Nam đang có nhiều bài toán lớn cần giải”. Trong khi đó với các bài toán lớn, lực lượng nghiên cứu trong nước chỉ đáp ứng được khoảng 20% yêu cầu, 80% còn lại phải dựa vào hợp tác quốc tế.

"Việt Nam không thể “hóa rồng hóa hổ” nếu không sử dụng được tinh hoa của nhân loại. Không có quốc gia nào có thể phát triển vượt bậc chỉ dựa vào nội lực sức mình là chính", ông nói, lấy ví dụ Nhật Bản, Hàn Quốc hay Trung Quốc đều trải qua những ngày đầu phát triển bằng cách học hỏi khắp nơi.

Đây cũng là quan điểm được Bộ trưởng nhiều lần nhấn mạnh trong các sự kiện về khoa học công nghệ. Theo ông, Việt Nam bây giờ “giấc mơ đã lớn, việc đã đủ lớn, đủ khó”, vì vậy có thể thu hút tri thức toàn cầu, thu hút nhà khoa học, công nghệ toàn cầu tham gia giải các bài toán. Qua đó, khoa học công nghệ phát triển, đất nước phát triển.

Từ quan điểm này, ông nhấn mạnh mục tiêu của hợp tác quốc tế là nâng cao năng lực nội sinh của Việt Nam. “Đưa công nghệ nước ngoài về để Việt Nam phát triển mạnh mẽ hơn, thu hút nguồn nhân lực quốc tế để thúc đẩy vị thế Việt Nam, hay ’dùng ông Tây làm cho ông Ta”, Bộ trưởng nói.

Nhân tài trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là cá nhân có năng lực đặc biệt, có đóng góp đột phá hoặc có tầm ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành, lĩnh vực trên phạm vi quốc gia hoặc quốc tế. Điều 54 Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo 2025 quy định để trở thành nhân tài cần đáp ứng một trong các tiêu chí. Đó là đạt giải thưởng về khoa học, công nghệ uy tín trong nước hoặc quốc tế; có kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học quốc tế hàng đầu hoặc trong các hội nghị quốc tế chuyên ngành.

Ngoài ra, điều kiện còn có là tác giả sáng chế hoặc giống cây trồng được bảo hộ; có sản phẩm, mô hình, giải pháp hoặc dịch vụ mới, đột phá được ứng dụng thực tiễn, mang lại giá trị lớn cho phát triển kinh tế, xã hội hoặc bảo vệ môi trường; đã được giao chủ trì dự án trọng điểm quốc gia, quốc tế hoặc dự án khởi nghiệp sáng tạo đột phá.

Nguồn vnexpress.net