Tiền Phong – những khó khăn trước thềm năm học mới

Giao thông chia cắt, đi lại quá khó khăn; thiếu giáo viên cục bộ, thiếu lớp học phải đi học nhờ, chế độ chính sách cho giáo viên và học sinh còn bất cập... là những thách thức đang đặt ra với giáo dục Tiền Phong – một trong những xã khó khăn nhất của tỉnh. Chỉ còn vài ngày nữa là năm học mới bắt đầu mà vẫn còn quá nhiều ngổn ngang, lo lắng.

Giao thông đường bộ chia cắt, nhiều học sinh xã Tiền Phong phải đến trường bằng đường sông

Đa số giáo viên đang giảng dạy tại các trường học thuộc xã vùng cao Tiền Phong nhà ở dưới xã Đà Bắc (trước là thị trấn Đà Bắc). Điểm trường gần nhất cũng cách nhà tầm 20km, xa nhất thì phải 40km. Không có nhà công vụ, nhiều thầy cô có con nhỏ nên đều phải sáng đi tối về. Điều đáng nói là tuyến đường hàng ngày các thầy cô đến trường thuộc dự án Nâng cấp đường liên xã Vầy Nưa (nay là xã Đà Bắc) - Tiền Phong dài 24km được khởi công từ cuối năm 2022 đến giờ vẫn dang dở. Phía taluy dương là các ụ đất, mỏm đá nhô ra chênh vênh trên sườn núi cao như bẫy người đi đường. Phía taluy âm thì nền đường cũ bị khoét sâu, nguy cơ sụt lún. Sau những trận mưa như trút nước của cơn bão số 5, con đường đến trường của thầy trò các trường học trên địa bàn xã Tiền Phong càng thêm nguy hiểm. Giao thông đi lại quá khó khăn là một trong những lí do chính khiến nhiều năm nay Tiền Phong không tuyển dụng được giáo viên.

Chia sẻ về việc tình trạng thiếu giáo viên trên địa bàn xã, đồng chí Đỗ Đức Thành, Phó Chủ tịch UBND xã Tiền Phong cho biết: Trên địa bàn xã có 05 trường mầm non, phổ thông với 58 lớp, 1.039 học sinh. Tổng số cán bộ, giáo viên, nhân viên cả 3 cấp học là 138 người, trong đó còn có đến 12% giáo viên chưa đạt chuẩn. Toàn xã đang thiếu 24 giáo viên, nhân viên. Đáng lo hơn cả là thiếu giáo viên bậc THCS các môn Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh. Trường Phổ thông DTBT THCS Tiền Phong có 6 lớp nhưng chỉ có 1 giáo viên Toán, 1 giáo viên Ngữ văn; Trường Phổ thông DTBT TH&THCS Vầy Nưa có 5 lớp bậc THCS nhưng chỉ có 1 giáo viên Ngữ văn. Tình trạng thiếu giáo viên đã và đang ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng dạy và học của các nhà trường.

Cùng với thiếu giáo viên thì vấn đề cơ sở vật chất cũng đang là một thách thức đối với giáo dục Tiền Phong. Toàn xã có 65 phòng học, trong đó phòng học kiên cố mới chỉ đạt 96,92%. Cơ sở vật chất một số trường còn nhiều khó khăn, đặc biệt là tại các điểm trường lẻ, thiếu phòng học bộ môn theo chương trình mới, nhiều thiết bị dạy học đã hư hỏng, xuống cấp do được đầu tư đã lâu; hệ thống tường rào, các công trình phụ trợ của một số trường đã xuống cấp, bị đổ do mưa bão. Đặc biệt, điểm trường Săng Bờ của trường Mầm non Vầy Nưa bị sạt lở, hư hỏng từ cơ bão số 3 chưa được sửa chữa, xây dựng. Khoảng cách từ Săng Bờ về điểm trường chính là 20km đường đồi núi quanh co xuống cấp nên hiện nay tại đây có 3 nhóm lớp học đang phải học nhờ Nhà văn hóa xóm. Bên cạnh việc thiếu phòng học thì các trường bậc mầm non đang thiếu nghiêm trọng sách và trang thiết bị phòng thư viện. Thiết bị dạy học trong lớp, thiết bị, đồ chơi ngoài trời thì thiếu và xuống cấp.

Giáo viên trường Mầm non Vầy Nưa tận dụng vật liệu sẵn có như tre, nứa, lá cọ... làm đồ dùng, đồ chơi cho học sinh

Bên cạnh đó thì việc vận hành hoạt động bán trú Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú THCS Tiền Phong, Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú TH&THCS Vầy Nưa đã và đang rất khó khăn. Về vấn đề này, đồng chí Nguyễn Danh Định, Hiệu trưởng trường Phổ thông Dân tộc Bán trú TH&THCS Vầy Nưa cho biết: Trường có 20 lớp với 388 học sinh, 100% học sinh của nhà trường là người dân tộc thiểu số, trong đó hơn 60% là học sinh người Dao. Hiện nay, nhà trường có khoảng 100 học sinh ở bán trú. Không giống như các trường bán trú ở miền xuôi là học sinh ăn trưa và chỉ ở lại trường buổi trưa. Học sinh bán trú ở các trường miền núi, vùng đặc biệt khó khăn như chúng tôi là ở lại trường cả tuần như học sinh nội trú vì nhà cách xa trường đến 20km, giao thông đi lại khó khăn. Tuy nhiên hiện nay các em chỉ được hỗ trợ mỗi tháng là 936.000 đồng nhưng nhà trường vẫn phải bố trí ăn uống ngày 3 bữa, sinh hoạt điện nước đầy đủ cho các em. Còn học sinh các trường nội trú thì sẽ được hỗ trợ mỗi tháng 80% mức lương cơ sở/tháng (hiện nay là tương đương 1.872.000 đồng); được trang cấp đồ dùng cá nhân và học phẩm, khen thưởng, tiền tàu xe. Thực tế thì nhà trường vẫn phải bố trí, phân công giáo viên làm công tác quản sinh, quản lý sát sao mọi hoạt động ăn ở, sinh hoạt của các em hàng ngày như học sinh trường nội trú tuy nhiên phụ cấp cho giáo viên thì lại không được như trường nội trú. Thực tế đã và đang phát sinh những vấn đề bất cập trong chính sách như vậy, rất mong được cơ quan ban ngành quan tâm giải quyết.

Chỉ còn vài ngày nữa là năm học mới sẽ bắt đầu mà khó khăn vẫn đang chất chồng với giáo dục của xã vùng hồ Tiền Phong. Nằm cách xa trung tâm tỉnh mới gần 130 km, thầy trò và Nhân dân xã Tiền Phong mong mỏi những khó khăn của địa phương sẽ được quan tâm, từng bước tháo gỡ để con chữ vùng cao đỡ gian nan, giáo dục vùng cao từng bước tiệm cận được với vùng thuận lợi.

Dương Liễu