Kinh nghiệm ngăn ngừa, phòng chống dịch tả lợn châu Phi tại Kim Đức

Thôn Kim Đức, xã Mường Động có 50 hộ gia đình đang nuôi lợn theo mô hình trang trại, gia trại với tổng đàn khoảng trên 2.500 con. Trong đó có khoảng 10 hộ gia đình nuôi từ 10 – 50 nái. Đây là khu vực tập trung nuôi lợn quy mô hộ gia đình lớn nhất của xã Mường Động hiện nay và của huyện Kim Bôi cũ. Tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của cán bộ thú y về công tác phòng chống dịch, mỗi người dân là một cán bộ phòng chống dịch tích cực và nhất là thực hiện đầy đủ, trách nhiệm những việc cần làm khi dịch xuất hiện ở các địa bàn lân cận. Đó là kinh nghiệm giúp đàn lợn của bà con thôn Kim Đức cho đến thời điểm hiện nay vẫn an toàn trước sự bủa vây tứ phía của dịch tả lợn châu Phi.

Xây dựng mô hình chăn nuôi an toàn

Từ những hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, khoảng 10 năm trở lại đây, Kim Đức bắt đầu phát triển mạnh nghề nuôi lợn quy mô trang trại, gia trại. Tiêu biểu có một số hộ gia đình như hộ ông Trần Ngọc Cư nuôi 50 nái, hộ ông Trần Văn Phương nuôi 30 nái, hộ ông Nguyễn Văn Tuế nuôi 25 nái, hộ ông Lê Văn Tuấn nuôi 20 nái, hộ ông Nguyễn Đức Hưng nuôi 15 nái... Các hộ gia đình chủ động sản xuất con giống để nuôi lợn thịt xuất chuồng và cung cấp con giống cho các hộ chăn nuôi trong vùng. Các giống lợn được bà con nuôi phổ biến là lợn CP, lợn Đan Mạch... Đã có kinh nghiệm nuôi lợn lâu năm theo hướng tập trung nên các hộ gia đình ở Kim Đức đặc biệt coi trọng công tác phòng chống dịch.

Tìm hiểu thực tế tại thôn Kim Đức được biết, bà con đã cải tạo các vườn tạp, đất canh tác kém hiệu quả để làm chuồng trại chăn nuôi lợn cách xa khu dân cư, vừa đảm bảo vệ sinh môi trường, vừa phòng chống dịch bệnh. Để thực hiện công tác phòng chống dịch, trước tiên là các hộ gia đình tự chủ động sản xuất con giống. Trong quá trình nuôi lợn, các hộ gia đình tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của cán bộ thú y về sử dụng thức ăn, nước uống đảm bảo an toàn vệ sinh; vệ sinh chuồng trại ít nhất 2 lần/tuần, quét dọn phân, rác thải ra khỏi chuồng trại; khử trùng chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi ít nhất 1 tháng/lần bằng các chất khử trùng phù hợp. Các hộ lưu ý vệ sinh khu vực xung quanh chuồng trại, loại bỏ các vật dụng phế thải, ổ côn trùng, động vật trung gian truyền bệnh. Môi trường chuồng trại sạch sẽ, thông thoáng là điều kiện cần thiết để lợn phát triển khỏe mạnh và hạn chế nguy cơ mắc bệnh. Cạnh đó, các hộ gia đình chú trọng thực hiện việc nuôi lợn theo mật độ phù hợp, theo dõi sức khỏe lợn định kỳ để kịp thời phát hiện, xử lý khi lợn ốm.

Việc khử trùng tiêu độc được thực hiện thường xuyên góp phần ngăn ngừa dịch bệnh

Đặc biệt, theo tìm hiểu của phóng viên tại các khu vực bùng phát dịch tả lợn châu Phi thì đều thấy việc tiêm phòng cho lợn bị xem nhẹ, bỏ qua. Còn người nuôi lợn thôn Kim Đức lại đặc biệt coi trọng vấn đề này. Chị Trần Thị Gương, Chi hội trưởng Chi hội Nông dân thôn Kim Đức cho biết: Các hộ gia đình thôn Kim Đức đa số chăn nuôi lợn với quy mô lớn, nếu xảy ra dịch bệnh, thiệt hại sẽ là cả gia tài. Do đó, mỗi gia đình chăn nuôi lợn đều phải nghiêm túc tìm hiểu, học hỏi về kĩ thuật chăn nuôi lợn. Các hộ đình đều thực hiện nghiêm túc việc tiêm phòng cho lợn giống theo lịch trình tiêm phòng do cơ quan thú y địa phương khuyến cáo. Sử dụng vacxin có nguồn gốc, chất lượng đảm bảo; việc tiêm phòng được thực hiện đúng kỹ thuật, đúng liều lượng. Đây cũng là một kinh nghiệm giúp cho việc chăn nuôi lợn ở Kim Đức nhiều năm nay đều an toàn, không có dịch bệnh.

Quyết liệt các giải pháp nghiêm ngặt phòng chống dịch

Các trang trại, khu vực chăn nuôi lợn được người dân thôn Kim Đức xây dựng riêng biệt, cách xa khu dân cư, có rào chắn, cổng ra vào và biển cảnh báo. Đặc biệt là khi dịch tả lợn châu Phi xuất hiện và bùng phát ở các khu vực lân cận, Kim Đức đã thực hiện nghiêm ngặt phương châm “nội bất xuất, ngoại bất nhập” tại các khu vực chăn nuôi. Theo quan sát của chúng tôi trong những ngày dịch tả lợn châu Phi bùng phát tại các địa bàn lân cận thì hàng loạt trang trại, khu vực chăn nuôi lợn thôn Kim Đức đều “cửa đóng, then cài” im lìm, hạn chế người và phương tiện ra vào khu vực chăn nuôi. Mỗi hộ gia đình cử 1 – 2 người “đóng chốt” chuyên thực hiện việc chăm sóc đàn lợn. Công tác vệ sinh khử trùng tiêu độc chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi cũng được tăng cường. Người ra vào khu vực chăn nuôi phải thay quần áo, đi ủng, khử trùng trước khi vào. Phương tiện ra vào khu vực chăn nuôi phải được khử trùng trước và sau khi vận chuyển. Công tác phòng chống dịch được thực hiện với tinh thần nghiêm túc, cảnh giác cao.

Chốt phòng chống dịch được duy trì nghiêm ngặt 24/24h ở 2 bên đầu thôn Kim Đức ngăn ngừa việc vận chuyển lợn và thịt lợn nhiễm bệnh đi qua địa bàn

Đồng chí Mai Văn Sơn, Bí thư Chi bộ thôn Kim Đức cho biết: Người dân Kim Đức chăn nuôi lợn quy mô lớn nên nếu không làm tốt công tác phòng chống dịch thì thiệt hại về kinh tế là rất nghiêm trọng. Khi dịch tả lợn châu Phi bùng phát, chúng tôi đã khẩn trương thực hiện ngay những biện pháp cấp bách phòng chống dịch. Thực hiện chỉ đạo của xã Mường Động, thôn đã phối hợp thiết lập 2 chốt phòng chống dịch ở 2 đầu xóm, kiểm soát nghiêm ngặt 24/24h, kiên quyết không cho vận chuyển lợn và thịt lợn không rõ nguồn gốc xuất xứ đi qua địa bàn thôn. Trong thời gian diễn ra dịch, các hộ gia đình đã “đụng lợn” để có thức ăn hàng ngày, không mua thịt lợn tại chợ về sử dụng. Để nâng cao ý thức phòng chống dịch cho bà con, công tác tuyên truyền được đẩy mạnh. Xóm hiện có 8 điểm loa phát thanh, hàng ngày phát đi các thông báo về tình hình dịch, công tác phòng chống dịch. Ngoài ra, việc tuyên truyền, thông tin, diễn biến dịch còn được cập nhật thường xuyên thông qua các nhóm zalo của Chi bộ, Ban quản lý thôn, hội đoàn thể... Nhất là tuyên truyền người dân khi phát hiện lợn nghi bệnh phải cách ly lợn bệnh, lợn nghi bệnh khỏi đàn lợn khỏe; chuồng trại cách ly phải đảm bảo an toàn, có biển cảnh báo; cung cấp thức ăn, nước uống cho lợn cách ly riêng biệt. Khi phát hiện lợn có dấu hiệu bệnh lý như sốt, bỏ ăn, tiêu chảy, ho, khó thở... cần báo cáo ngay cho cơ quan thú y địa phương để được hướng dẫn xử lý; tuyệt đối không vứt lợn chết lung tung.

Nhờ thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp phòng chống dịch nên tính đến thời điểm ngày 07/9, trên địa bàn thôn Kim Đức chưa phát hiện bất cứ trường hợp hộ gia đình nào có lợn bị nhiễm dịch tả châu Phi. Từ kinh nghiệm thực tiễn của Kim Đức cho thấy những bài học thiết thực về công tác phòng chống dịch để các địa phương khác nghiên cứu, tham khảo xây dựng mô hình chăn nuôi theo hướng an toàn, đảm bảo hiệu quả kinh tế cao.

Dương Liễu