Ngăn chặn những chuyến đi bất hợp pháp

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, nhu cầu đi lại, lao động và học tập ở nước ngoài ngày càng lớn. Tuy nhiên, bên cạnh những con đường hợp pháp, được pháp luật bảo hộ, thì tình trạng xuất, nhập cảnh trái phép vẫn len lỏi, âm ỉ và tiềm ẩn nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho cả cá nhân lẫn xã hội. Từ ảo tưởng “việc nhẹ, lương cao” ở xứ người, không ít người dân đã trở thành nạn nhân của những đường dây lừa đảo xuyên quốc gia, bị bóc lột, cưỡng bức lao động, thậm chí đánh đổi cả tính mạng. Trước thực trạng ấy, lực lượng công an tỉnh đã, đang triển khai đồng bộ nhiều biện pháp đấu tranh, ngăn chặn loại tội phạm nguy hiểm này.

Từ năm 2022 đến nay, Phòng Quản lý xuất nhập cảnh, Công an tỉnh đã phát hiện 5 đối tượng tổ chức đưa công dân địa phương sang Myanmar làm việc cho các công ty lừa đảo trên mạng; 11 đối tượng khác có dấu hiệu tổ chức đưa người xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc, Campuchia lao động bất hợp pháp. Cùng thời gian này, đơn vị đã xác lập và đấu tranh thành công 5 chuyên án, chuyển cơ quan An ninh điều tra khởi tố 5 vụ với 6 bị can về tội “Tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài”. Chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2025, đã có tới 86 vụ với 105 đối tượng vi phạm các quy định về xuất, nhập cảnh bị phát hiện, xử lý. Những con số ấy không chỉ phản ánh tính chất phức tạp mà còn là lời cảnh tỉnh về hiểm họa khôn lường khi người dân đặt niềm tin mù quáng vào các “ông chủ” hứa hẹn thiên đường lao động nơi đất khách.

Trên thực tế, hầu hết các nạn nhân đều là người thiếu hiểu biết pháp luật, nhẹ dạ, cả tin. Bằng chiêu trò quen thuộc, các đối tượng xấu vẽ ra viễn cảnh làm việc nhàn hạ, thu nhập hàng nghìn đô mỗi tháng ở nước ngoài. Thế nhưng, khi đã sa chân sang bên kia biên giới, nhiều người bị ép buộc làm việc tại các công ty cờ bạc trực tuyến, game online, kinh doanh tiền ảo đặt tại đặc khu kinh tế ở Campuchia, Lào, Myanmar... Tại đó, họ bị quản lý chặt chẽ, không được tự do đi lại, bị áp đặt chỉ tiêu khắc nghiệt. Người nào không đạt bị đánh đập, tra tấn, thậm chí bị biến thành “công cụ sống” để vắt kiệt sức lao động. Muốn trở về, họ buộc phải liên hệ gia đình chuộc thân với số tiền hàng trăm triệu đồng – một bi kịch đầy tủi nhục và đau xót.

Lực lượng quản lý xuất nhập cảnh, Công an tỉnh áp dụng nhiều biện pháp nghiệp vụ để kịp thời phát hiện, ngăn chặn những trường hợp xuất, nhập cảnh trái phép xảy ra trên địa bàn.

Theo cơ quan công an, các đường dây tội phạm này ngày càng tinh vi. Chúng thường sử dụng tài khoản Facebook ẩn danh hoặc ứng dụng WeChat, Zalo để liên hệ, trao đổi. Sau mỗi lần liên lạc, toàn bộ nội dung trò chuyện bị xóa sạch hoặc cài đặt chế độ tự động xóa trong vòng 24 giờ, gây khó khăn lớn cho việc thu thập chứng cứ điện tử. Điều đó càng đặt ra yêu cầu cấp bách cho lực lượng chức năng trong việc đổi mới biện pháp nghiệp vụ, nâng cao năng lực điều tra công nghệ cao.

Không chỉ xử lý các vụ việc cụ thể, Ban Giám đốc Công an tỉnh còn tập trung chỉ đạo các phòng nghiệp vụ, công an huyện, thành phố tăng cường nắm chắc địa bàn, rà soát chặt chẽ nhân khẩu, hộ khẩu. Đặc biệt, những trường hợp lao động trái phép vừa trở về được theo dõi, vận động, tuyên truyền để tránh tái phạm. Đồng thời, công tác đấu tranh, xử lý nghiêm các đường dây tổ chức môi giới cũng được triển khai quyết liệt.

Một vụ án điển hình cho thấy sự kiên quyết của lực lượng công an trong công tác này đó là vụ án liên quan đến đường dây tổ chức cho công dân Vĩnh Phúc (cũ) và Thanh Hóa xuất cảnh trái phép sang Lào xảy ra vào năm 2024. Qua công tác nghiệp vụ, công an tỉnh đã xác định được đối tượng cầm đầu, chỉ đạo Phòng An ninh điều tra phối hợp với Phòng Quản lý xuất nhập cảnh và công an nhiều địa phương để truy tìm. Ngày 20/2/2024, tại Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, tổ công tác đã kịp thời bắt giữ đối tượng ngay trước khi hắn làm thủ tục xuất cảnh sang Thái Lan. Sau đó, Cơ quan An ninh điều tra đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam Phạm Văn Định, sinh năm 1988, phường Hội Hợp, thành phố Vĩnh Yên (cũ) và Nguyễn Thị Minh, sinh năm 1995 ở tỉnhThanh Hóa về tội “Tổ chức người khác ở lại nước ngoài trái phép”. Tháng 11/2024, Tòa án nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc đã xét xử công khai, tuyên phạt Phạm Văn Định 5 năm 6 tháng tù và Nguyễn Thị Minh 5 năm tù. Bản án nghiêm minh ấy là lời cảnh báo đanh thép đối với bất cứ ai có ý định tham gia, tiếp tay cho hành vi phi pháp.

Hiện nay, song song với đấu tranh, xử lý, công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho người dân cũng được đặt lên hàng đầu. Công an tỉnh đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp triển khai nhiều chương trình phổ biến kiến thức, cảnh báo thủ đoạn mới của tội phạm XNC trái phép. Các phiên tòa xét xử lưu động, xét xử điểm được tổ chức để tăng tính răn đe, phòng ngừa chung trong cộng đồng. Sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan công an với các cơ quan tố tụng, báo chí, đoàn thể chính trị - xã hội góp phần nâng cao nhận thức xã hội, hình thành “lá chắn” từ mỗi người dân trước cám dỗ viễn vông về “giấc mơ đổi đời nơi xứ lạ”.

Thực tế cho thấy, xuất cảnh, nhập cảnh trái phép không chỉ đẩy người dân vào cảnh nợ nần, nguy hiểm tính mạng, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội. Cuộc chiến chống xuất, nhập cảnh trái phép không chỉ là nhiệm vụ của lực lượng công an mà cần sự chung tay của cả hệ thống chính trị. Mỗi người cần hiểu rõ, đi lao động, học tập ở nước ngoài phải tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật, thông qua các con đường hợp pháp, được Nhà nước bảo hộ. Mọi hành vi xuất, nhập cảnh trái phép đều tiềm ẩn rủi ro lớn, có thể biến một ước mơ đổi đời thành một ác mộng ê chề. Và trên hết, sự cảnh giác, tỉnh táo chính là “lá bùa hộ mệnh” hiệu quả nhất để không rơi vào bẫy của những kẻ môi giới bất lương.

Lê Minh