Viện kiểm sát nhân dân khu vực 12: Ứng dụng CNTT trong kiểm sát án

Nhận thức được tầm quan trọng của việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) và chuyển đổi số đối với việc nâng cao hiệu quả các khâu công tác kiểm sát, Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) khu vực 12, tỉnh Phú Thọ đã xác định ứng dụng CNTT và chuyển đổi số là một trong các khâu công tác đột phá trong năm 2025. Với nhiều giải pháp cụ thể, đơn vị đã xây dựng và khai thác các sáng kiến về ứng dụng CNTT phục vụ hiệu quả trong quản lý, theo dõi các hoạt động chuyên môn nghiệp vụ.

Thời gian qua, VKSND khu vực 12 đã thực hiện nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng truy tố, đảm bảo tất cả các quyết định truy tố đều đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không để xảy ra oan, sai và bỏ lọt tội phạm. Tỷ lệ truy tố đúng thời hạn đạt 100% vụ án đã có kết luận điều tra đề nghị truy tố; đúng tội danh 100%. Các vụ án đều được thụ lý kiểm sát chặt chẽ, không có trường hợp đình chỉ điều tra do bị can không phạm tội, hoặc đình chỉ miễn trách nhiệm hình sự không đúng quy định của pháp luật.

Từ đầu năm đến nay, VKSND khu vực 12 cấp triển khai thực hiện hiệu quả việc “Số hóa hồ sơ vụ án”, báo cáo án bằng sơ đồ tư duy trong quá trình chuẩn bị truy tố, chuẩn bị xét xử vụ án, trình chiếu tài liệu, chứng cứ đã số hóa tại phiên tòa, phục vụ tốt hoạt động tranh tụng tại phiên tòa. Theo đó, đã xây dựng báo cáo án bằng sơ đồ tư duy đối với 35 vụ án hình sự; 7 vụ án dân sự; số hóa hồ sơ vụ án đối với 60 vụ án hình sự, 25 vụ án dân sự.

Các đồng chí lãnh đạo, cán bộ, Kiểm sát viên Viện KSND khu vực 12 theo dõi phần trình bày về sản phẩm công nghệ thông tin ứng dụng AI

Thực tiễn cho thấy, việc thực hiện báo cáo án vào từng giai đoạn tố tụng theo quy trình xây dựng hồ sơ kiểm sát bằng phương pháp truyền thống như: Trích cứu hồ sơ, xây dựng đề xuất, báo cáo án theo thứ tự thời gian... bằng bản word, photo hồ sơ lưu trữ, phân hóa các tập tài liệu... đã bộc lộ nhiều nhược điểm. Báo cáo án bằng sơ đồ tư duy là giải pháp ứng dụng hiệu quả trong công tác kiểm sát điều tra, trích cứu hồ sơ, giải quyết án. Đây cũng là cơ sở để cán bộ, Kiểm sát viên rút ngắn thời gian hệ thống hóa toàn bộ thủ tục tố tụng, các tài liệu, chứng cứ, hiểu rõ bản chất của vụ án; giúp báo cáo án rõ ràng, linh hoạt, sinh động, dễ hiểu, dễ tiếp cận để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động tranh tụng của Kiểm sát viên tại phiên tòa.

Dựa trên nền tảng các sản phẩm ứng dụng CNTT đã được đưa vào sử dụng nhằm hỗ trợ hoạt động kiểm sát tại đơn vị; sau một thời gian nghiên cứu và hoàn thiện, đơn vị vừa nghiệm thu 3 sản phẩm ứng dụng CNTT nhằm phục vụ trực tiếp cho công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án, vụ việc dân sự và kiểm sát việc xét xử, thi hành án hình sự; gồm: Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào việc hỗ trợ Kiểm sát viên xây dựng sơ đồ tư duy và báo cáo, đề xuất việc giải quyết vụ án, vụ việc dân sự bằng giọng nói; Áp dụng tính năng Mail Merge trên ứng dụng Microsoft Word vào công tác kiểm sát việc ra thông báo thụ lý vụ án, vụ việc dân sự và tự động lập Phiếu kiểm sát và Áp dụng Form nhập liệu trên ứng dụng Google Sheets để tạo cơ sở dữ liệu liên thông trong công tác kiểm sát xét xử vụ án hình sự và kiểm sát thi hành án hình sự.

Báo cáo án bằng sơ đồ tư duy có sử dụng AI

Các sản phẩm được đưa ra báo cáo, nghiệm thu đã cho kết quả tích cực, đảm bảo các tiêu chí dễ tiếp cận, dễ sử dụng và cài đặt, an toàn về bảo mật thông tin và không phát sinh chi phí. Việc áp dụng các sản phẩm vào thực tế công tác kiểm sát giúp các cán bộ, Kiểm sát viên tiết kiệm thời gian trong thực hiện nhiệm vụ kiểm sát, hạn chế tối đa các thiếu sót trong điều kiện phải xử lý nhiều đầu việc, kiểm sát nhiều bản án, quyết định, thông báo thụ lý của Tòa án cũng như đáp ứng được yêu cầu kiểm sát chặt chẽ, đảm bảo xây dựng được cơ sở dữ liệu liên quan đến công tác kiểm sát về thi hành án hình sự trên địa bàn sau sáp nhập; từ đó tăng cường tính chủ động, kịp thời phát hiện vi phạm pháp luật.

Đặc biệt, việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào công tác xây dựng báo cáo sơ đồ tư duy, báo cáo giải quyết vụ án, vụ việc dân sự bằng giọng nói và xây dựng hệ cơ sở dữ liệu liên thông trong công tác kiểm sát xét xử - thi hành án hình sự sẽ giúp các đồng chí lãnh đạo Viện trực tiếp nắm được nội dung, tiến độ hoàn thành công việc của các bộ phận liên quan và kết quả công tác kiểm sát theo thời gian thực; từ đó kịp thời nắm bắt, chỉ đạo, hướng dẫn công tác chuyên môn nghiệp vụ cũng như đánh giá đúng kết quả hoàn thành nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên.

Kiểm sát viên báo cáo án bằng sơ đồ tư duy tại phiên tòa

Đồng chí Nguyễn Hữu Thạch - Viện trưởng Viện KSND khu vực 12, cho biết: Từ thành công của các sản phẩm ứng dụng CNTT nhằm phục vụ công tác kiểm sát do các cán bộ, Kiểm sát viên của đơn vị tự nghiên cứu và xây dựng, tiếp tục khuyến khích các cán bộ, Kiểm sát viên trong đơn vị tăng cường việc nghiên cứu, phát huy năng lực, trình độ của bản thân trong việc tiếp tục tìm tòi, ứng dụng CNTT, thúc đẩy chuyển đổi số vào các lĩnh vực kiểm sát khác của đơn vị. Từ đó nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản lý chỉ đạo điều hành và công tác nghiệp vụ của Ngành, góp phần phục vụ hiệu quả công tác đấu tranh phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn./.

Đinh Thắng